Tu odluku donijeli su građani putem referenduma koji je održan 28. februara. Za nezavisnost je bilo 2.073.568 glasača. Na referendum je izašlo 63,6 % od ukupnog broja stanovnika. Za nezavisnost je bilo 99,7 %, a 0,3 % bilo je protiv.U Federaciji Bosne i Hercegovine ovaj dan je praznik nezavisnosti zemlje. U Republici Srpskoj ne. Ipak, slavi se i u tom bh entitetu. Predsjednik Republike Srpske u glavnom gradu susjedne Srbije obilježio je dan Republike Srpske i godišnjicu prvog Ustava ovog bh entiteta. Na skupu su se, među ostalim, veličali osuđeni ratni zločinci.
“Mnogi od njih bili su žrtve progona zato što su imali ideju o slobod naroda kome su pripadali. Mnogi su osuđivani po raznim sudovima, nekima se i danas sudi. 9. januara 1992. godine u BiH nije bio rat. Rat je počeo kasnije. Rat je počeo kada smo preglasani. Rat je počeo kada su počeli da nas ubijaju u našim svadbama u Sarajevu i na nekim drugim mjestima širom BiH.”, kaže Milorad Dodik, predsjednik RS Stara je vijest da vlasti u Republici Srpskoj i 23 godine kasnije negiraju Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine. Kažu, Srbi na referendumu nisu glasali za nezavisnost. Tu tvrdnju koriste kao fakt. Ipak, činjenice govore drugačije. Brojke izvučene iz popisa stanovništva koji je u BiH proveden samo godinu ranije, 1991. pokazuju da je svaki šesti Srbin želio nezavisnost Bosne i Hercegovine.
„Muslimani jesu tražili skupa sa Hrvatima da bude ovaj referendum. I jedan dio Srba. “, ističe Hasan Zolić, statističar Naime, 1991. godine u Bosni i Hercegovini živjelo je 4.377.033 stanovnika. Od toga 43.47% Muslimana, 31.21% Srba i 17,38% Hrvata. Uporedimo li ove s podacima o izlaznosti na referendum može se zaključiti da je za nezavisnost BiH glasalo nekoliko stotina hiljada građana srpske nacionalnosti. Prema popisu 1991.godine od ukupnog broja stanovnika u BiH je živjelo oko 50% Bošnjaka i Hrvata, a na referendum je izašlo 64% građana što znači da je za nezavisnost BiH glasalo oko 15% Srba.
„Muslimana tj. Bošnjaka je tada bilo 1 milion 902 hiljade. Od toga 20 ili 24% nemaju pravo glasa jer nisu napunili 18 godina pa kad se to odbije ispada da je negdje oko 1,5 miliona bilo Muslimana koji su imali pravo glasa. Izašlo je 64% - to znači preko 2 miliona tj. 2 miliona 700 hiljada izašlo da glasa za ovaj referendum tako da ne može se reči da su samo tu Muslimani bili. Bio je tu i veliki broj odnosno gotovo svi Hrvati. Isto tako, jedan broj Srba. I Ostali - to su Jevreji, Romi i ostale nacionalne manjine.“, pojašnjava Zolić.
Skupština Socijalističke Republike BiH je odluku o raspisivanju referenduma o nezavisnosti donijela 25. januara 1992., a podržali su je SDA i HDZ BiH. SDS-a u svemu tome nije bilo jer su Srbi u međuvremenu proveli u djelo odluku o ustroju tzv “srpske republike Bosne i Hercegovine”, koja je proglašena 9. januara 1992.
Izvor: TV1